همه چیز درباره علائم سوختن واشر سرسیلندر خودرو | راهنمای تخصصی و کامل

مقدمه

واشر سرسیلندر شاید قطعه‌ای کوچک و نازک به نظر برسد، اما نقشی حیاتی در عملکرد صحیح موتور ایفا می‌کند. سوختن واشر سرسیلندر یکی از شایع‌ترین و البته خطرناک‌ترین مشکلات فنی خودروها است که اگر به‌موقع تشخیص داده نشود، می‌تواند خسارات سنگینی به موتور وارد کند.

در این مقاله به طور مفصل به بررسی علائم، دلایل، عواقب و روش‌های پیشگیری از سوختن واشر سرسیلندر خواهیم پرداخت تا شما بتوانید با شناخت کافی، از بروز آسیب‌های پرهزینه جلوگیری کنید.

واشر سرسیلندر چیست و چه وظیفه‌ای دارد؟

واشر سرسیلندر (Head Gasket) قطعه‌ای نازک از جنس فلز، کامپوزیت یا ترکیبی از مواد مقاوم در برابر حرارت و فشار است که بین بلوک سیلندر و سرسیلندر قرار می‌گیرد.

وظایف اصلی این قطعه عبارت‌اند از:

• جلوگیری از نشت گازهای حاصل از احتراق به بیرون از سیلندر

• جلوگیری از مخلوط شدن روغن موتور و مایع خنک‌کننده

• آب‌بندی کامل بین بخش‌های مختلف موتور

به عبارتی دیگر، این قطعه کوچک وظیفه دارد سه سیستم اصلی (روغن‌کاری، خنک‌کاری و احتراق) را به‌صورت کاملاً جداگانه و ایزوله نگه دارد. هرگونه خرابی یا سوختگی در این قطعه می‌تواند باعث بروز مشکلات جدی در موتور شود.

علت سوختن واشر سرسیلندر چیست؟

عوامل متعددی می‌توانند منجر به سوختن واشر سرسیلندر شوند. مهم‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از:

1. بالا رفتن بیش از حد دمای موتور

گرمای بیش از حد باعث تغییر شکل سرسیلندر و از بین رفتن آب‌بندی می‌شود. این اتفاق یکی از اصلی‌ترین دلایل سوختن واشر است.

2. نقص در سیستم خنک‌کننده

خرابی‌هایی مانند:

• خرابی واترپمپ

• خرابی ترموستات

• نشتی رادیاتور یا لوله‌ها

• کار نکردن فن خنک‌کننده

می‌توانند دمای موتور را بالا برده و منجر به آسیب به واشر سرسیلندر شوند.

3. عدم استفاده از ضدیخ مناسب

ضدیخ نامرغوب یا رقیق‌شده باعث خوردگی یا ایجاد رسوبات در مجاری خنک‌کننده شده و عملکرد آن را مختل می‌کند.

4. کیفیت پایین خود واشر

در صورتی که واشر از مواد اولیه بی‌کیفیت ساخته شده باشد یا به درستی نصب نشده باشد، عمر آن کاهش یافته و سریع‌تر می‌سوزد.

5. استفاده از روغن نامناسب یا بی‌کیفیت

روغن موتور بی‌کیفیت باعث افزایش دمای موتور و سایش بیش‌ازحد قطعات می‌شود که در نهایت می‌تواند منجر به سوختن واشر گردد.

علائم سوختن واشر سرسیلندر

در ادامه، مهم‌ترین نشانه‌هایی که احتمال سوختن واشر سرسیلندر را نشان می‌دهند به‌طور دقیق بررسی می‌کنیم:

1. بالا رفتن مداوم دمای موتور

اگر آمپر دمای موتور شما همیشه بالا می‌رود و فن دائم در حال کار کردن است، باید به سوختن واشر شک کرد. این افزایش دما ممکن است به خاطر نشت گازهای احتراق به سیستم خنک‌کننده باشد.

2. کم شدن غیرعادی آب رادیاتور

اگر به‌طور مرتب باید آب داخل رادیاتور را پر کنید و نشتی ظاهری وجود ندارد، احتمالاً آب از طریق واشر سوخته وارد محفظه سیلندر شده و تبخیر می‌شود.

3. دود سفید از اگزوز

یکی از واضح‌ترین علائم، خروج دود سفید و غلیظ از اگزوز است که نشانه ورود آب به محفظه احتراق و بخار شدن آن در فرآیند سوختن بنزین است.

4. روغن موتور شیری‌رنگ یا کف‌آلود

اگر درب روغن موتور را باز کردید و رنگ روغن شبیه شیر یا کف‌آلود بود، این به معنای مخلوط شدن آب و روغن به دلیل آسیب به واشر است.

5. وجود حباب در مخزن آب یا رادیاتور

در حالت عادی نباید حباب در مخزن انبساط یا رادیاتور وجود داشته باشد. وجود حباب نشانه ورود گازهای احتراق به سیستم خنک‌کننده است.

6. افت قدرت موتور و لرزش در حالت درجا

با نشت فشار سیلندر، قدرت موتور کاهش می‌یابد. همچنین ممکن است خودرو در حالت درجا دچار لرزش یا بد استارت زدن شود.

7. ریختن آب از رادیاتور پس از خاموش شدن موتور

اگر پس از خاموش شدن خودرو، حجم زیادی از آب از رادیاتور یا مخزن سرریز بیرون می‌ریزد، احتمالاً فشار غیرطبیعی گاز باعث این اتفاق شده است.

چگونه مطمئن شویم واشر سرسیلندر سوخته است؟

برای اطمینان از سوختن واشر، روش‌های زیر توصیه می‌شوند:

1. تست گاز CO₂ در رادیاتور

توسط دستگاهی مخصوص، وجود گازهای حاصل از احتراق در مایع خنک‌کننده بررسی می‌شود.

2. بررسی فشرده‌سازی سیلندرها (Compression Test)

با استفاده از دستگاه مخصوص، فشار سیلندرها اندازه‌گیری می‌شود. اگر فشار یکی از سیلندرها به‌طور قابل توجهی کمتر باشد، ممکن است واشر سوخته باشد.

3. بررسی وجود نشانه‌های اختلاط آب و روغن

چه در رادیاتور و چه در کارتل روغن، نشانه‌هایی از کف، رنگ غیرعادی یا ذرات ترکیبی باید بررسی شوند.

عواقب و آسیب‌های ناشی از سوختن واشر سرسیلندر

اگر واشر سوخته باشد و راننده به رانندگی ادامه دهد، آسیب‌های زیر بسیار محتمل هستند:

• تاب برداشتن سرسیلندر در اثر حرارت

• خرابی پیستون، سوپاپ و رینگ‌ها

• نفوذ آب به یاتاقان‌ها و در نتیجه گریپاژ موتور

• افزایش مصرف سوخت و روغن

• سایش شدید بین قطعات و کاهش عمر موتور

هزینه‌های تعمیر این موارد بسیار بیشتر از تعویض به‌موقع واشر سرسیلندر خواهد بود.

آیا می‌توان با واشر سوخته رانندگی کرد؟

پاسخ کوتاه: خیر

رانندگی با واشر سوخته نه‌تنها منجر به آسیب‌های بیشتر می‌شود بلکه در مدت زمان کوتاهی ممکن است موتور به‌طور کامل از کار بیفتد. در صورت مشاهده هر یک از علائم ذکر شده، بهتر است سریعاً خودرو را متوقف کرده و به تعمیرگاه منتقل کنید.

پیشگیری از سوختن واشر سرسیلندر

برای جلوگیری از این مشکل پرهزینه، اقدامات زیر توصیه می‌شود:

1. بررسی منظم سطح آب رادیاتور

حداقل هفته‌ای یک بار سطح مایع خنک‌کننده را چک کنید، مخصوصاً قبل از سفرهای طولانی.

2. استفاده از ضدیخ مناسب

در تمام فصول سال از ضدیخ/ضدجوش با کیفیت استفاده کنید. (برای تهیه اینجا کلیک کنید)

3. سرویس دوره‌ای سیستم خنک‌کننده

شامل تعویض منظم ترموستات، شست‌وشوی رادیاتور، بررسی لوله‌ها و سلامت واترپمپ.

4. جلوگیری از رانندگی با موتور داغ

در صورت بالا رفتن آمپر دما، خودرو را سریعاً متوقف کنید و اجازه دهید موتور خنک شود.

5. استفاده از روغن موتور مرغوب و مناسب

روغن موتور بی‌کیفیت منجر به افزایش حرارت و سایش قطعات داخلی می‌شود.

6. استفاده از واشر اورجینال

واشر اورجینال تاثیر مستقیم در پیشگیری از سوختن واشر دارد برای تهیه کردن واشر اورجینال شرکتی میتوانید وارد فروشگاه شوید.

هزینه تعمیر واشر سرسیلندر چقدر است؟

هزینه تعویض واشر سرسیلندر بسته به نوع خودرو، میزان آسیب و لوازم مصرفی متفاوت است. به‌طور میانگین، این هزینه شامل:

• باز و بسته کردن کامل موتور

• تراشکاری یا صاف‌کاری سرسیلندر (در صورت تاب برداشتن)

• تعویض واشر و پیچ‌های سرسیلندر

• تعویض آب‌بندی‌ها و سایر واشرها

برای خودروهای داخلی معمولاً بین ۲ تا ۱۰ میلیون تومان (در سال ۱۴۰۴) متغیر است و برای خودروهای وارداتی ممکن است بسیار بیشتر باشد.